Details

Created: 11 February 2018

Voorheen volgende ik dagelijks het nieuws, fietsend door het bos en gefocust op slachtoffers die zijn gevallen tijdens een ongeluk of gezinsdrama. Niet dat het ongeluk me nou zo boeit, maar het waren de dodelijke slachtoffers die me telkens bezig hielden. Je kent het wel, een radio bericht waarbij een melding wordt gemaakt van een auto die van het talud is geraakt, of een vader die het hele gezin heeft omgebracht.

Ik ben er vanaf gestapt. Niet van mijn fiets, maar van het luisteren naar het nieuws. Ik merkte dat het veelal ellende is wat er in de nieuwsberichten wordt gebracht. Je hoort weinig over een fluitende vogel die het voorjaar in gaat luiden, maar telkens iets met een drama, ellende of verdriet.

Het is ook niet dat ik een struisvogel ben met mijn kop in het zand, maar ik wilde gewoon meer afstand tot de ellende en meer focussen op de mogelijkheden om leed bij nabestaanden te verzachten. Het zou geen strijd moeten zijn wie er een lichaam gaat reconstrueren nadat deze er door omstandigheden schokkend uit ziet. Het gaat er meer om of het bekend is bij de hulpverleners dat er mensen zijn in het land die deze taak op zich kunnen nemen. Mensen met ervaring en kwaliteit.

Gelukkig zijn er vele collega/ vrienden werkzaam binnen de justitie, die verder willen kijken dan alleen de ellende. Ook kunnen kijken naar het verzachten van de ellende is voor velen onder hun een taak die ze uit hun menselijk gevoel op zich nemen. Soms uit emotie, soms uit verdriet, maar met een doel die uiteindelijk dat vervelende nieuws bericht iets minder schokkend kan laten overbrengen aan de nabestaanden.

Eén van die collega’s weet me met regelmaat te vinden. We zitten op 1 lijn, kennen elkaar goed en zijn ons goed bewust van de situaties waarbij een reconstructie absoluut meerwaarde zou kunnen bieden. Het fijne aan deze samenwerking is voor mij het feit dat we het belang, de kosten en de meerwaarde serieus overwegen. Altijd op zoek naar het beste voor de nabestaanden en het slachtoffer.

Misschien zijn er mensen die nu hun wenkbrauwen iets omhoog trekken. Het beste voor het slachtoffer? Ja, inderdaad, het beste voor het slachtoffer! Piëteitsvol en met respect een onderzoek in gaan, ook als iemand overleden is gaat dat nog prima samen.

Als uit het niets mijn collega belt, dan weet ik dat het serieus is. Daar heb je geen radio bericht voor nodig. Heel kort een belangstellend gesprek, die daarna snel over gaat in het zakelijke deel. ‘Edwin, hoe zit je in je tijd vanavond’? Een vraag die was te verwachten. ‘Ah, je belt niet om snert met me te eten begrijp ik’. Een grinnikende mannenstem geeft me aan dat hem dat wel lekker lijkt, maar dat we dat echt een andere keer moeten doen.

Op de achtergrond hoor ik een hoop stemmen. ‘Vriend’ zeg ik tegen hem, ‘waar wil je me hebben’? Zonder verder over de telefoon informatie te verstrekken, geeft hij me het ziekenhuis door waar het slachtoffer zich bevind. Snel rits ik wat lekkers uit de kast en vertrek om zo spoedig mogelijk bij het betreffende ziekenhuis aan te komen.

Een dikke twee uur later druk ik op de bel bij het bordje ‘mortuarium’. Als de deur open gaat, staat daar een grote forse man met op zijn shirt de letters ‘Forensische Opsporing’. Ik bekijk hem van onder tot boven met een stralende glimlach op mijn gezicht en fluister tegen mezelf  ‘Jee wat ben jij toch een grote beer’.

Voordat ik binnenkom krijg ik een warm welkom, een hand, klop op de schouder en een zeer vriendelijke lach. ‘Wat fijn om je hier te zien, man man man, wat hebben wij mooie dingen gerealiseerd samen’. Met een grote glimlach bevestig ik zijn opmerking. ‘Kom binnen, dan praat ik je bij’. Terwijl de grote metalen deur met een bonkend geluid achter me dicht klapt, tref ik nog snel een ex collega in de hal. Vriendelijk en blij verrast staat ze me kort te woord. ‘Ik ben zo blij dat ze jou hebben gevraagd, nu komt het vast goed’ fluistert ze in mijn oor.

We nemen plaats in een ruimte met vier stoelen. Sensoren in je lichaam zorgen er voor dat je zakelijke kant volledig op scherp staat. Aandachtig luisteren, de situatie en het belang proberen te begrijpen. ‘Het is een trieste zaak’ zegt hij met een serieus gezicht. ‘We hebben tijdens een onderzoek naar een woningbrand een jong slachtoffertje gevonden. Het onderzoek bij het NFI (Nederlands Forensisch Instituut) is zojuist afgerond en het slachtoffertje komt onze kant op om gereconstrueerd te worden’.

Beelden van verbrande lichamen komen bij me op. Ik zie verschillende verminkingen voorbij razen over mijn netvlies. Lastige, maar ook niet te reconstrueren lichamen komen bij me naar boven. Bijna altijd zijn ze –door de vlammen- kaal en zijn de wenkbrauwen en wimpers verdwenen. Bij extreme hitte zijn er slachtoffers met een niet te sluiten open mond. Stiekem hoop ik dat het allemaal mee zou vallen en de verminking in het gezicht minimaal zou zijn.

Voordat we uitgepraat zijn klinkt er een gong door het mortuarium. Mijn ex collega geeft aan dat de vervoerder met het slachtoffertje is gearriveerd. Twee agenten begeleiden de brancard naar de ruimte waarin we de reconstructie gaan uitvoeren. We laten de brancard passeren, doen gepast een stap achteruit om ruimte te creëren. Tijdens het passeren komt er voor mij een herkenbare geur voorbij, een geur die me de beelden van de verbrande slachtoffers nogmaals laat passeren.  

Op het moment van binnenkomst heerst er een stilte in het mortuarium. Eigenlijk is het enige geluid wat je hoort het blazen van het ventilatie systeem. Iedereen is gespannen en kijkt met een ernstige blik tijdens het overtillen van het jonge lichaam. Eén van de twee agenten draait haar hoofd weg, loopt wat stappen achteruit en bijt op haar lippen. Op dit moment doe ik twee stappen naar voren en pak haar bij de arm. ‘Kom, gaan we even ergens zitten samen’. Ik geef haar een tissue en zonder verder iets te zeggen loopt ze met me mee. Altijd een lastig moment als er jonge slachtoffers zijn te betreuren, het onbegrip, het ongeloof en vooral  het verdriet neemt soms je emotie over.

Terug in de ruimte waarin het slachtoffertje zich bevind, buigen mijn Forensische collega en ik ons samen over het lichaam. Als een geoliede machine observeren we het lichaam van tenen tot het hoofd, achterzijde, voorzijde, vertellend aan elkaar wat we denken, zien en voelen. Als het slachtoffertje weer plat op de rug ligt, staan we beide met een gestrekte rug naast het lichaam. Hij links, ik rechts. We kijken elkaar diep in de ogen, de serieuze blik ontspant iets en bijna beide tegelijk knikken we –terwijl we onze ogen heel even sluiten- een bevestigende ‘ja’.

We weten van elkaar wat dat betekend, een knikkende ‘ja’ is dat we er voor gaan en mogelijkheden zien om anderen de gelegenheid te geven om afscheid te nemen in een open kist. Eigenlijk is het onbeschrijfbaar wat een knikkende ‘ja’ in houdt. Het geeft je een opgelucht gevoel, een gevoel die neigt naar lachen, een gevoel die neigt naar het geven van een handdruk of een knuffel.

Toen ik een aantal weken later op het politiebureau kwam om samen een kop koffie te doen, trof ik daar die enorme grote beer. De letters Forensische Opsporing nog pronkend op zijn shirt. Een beetje gekscherend wijs ik naar mijn eigen logo en lees hem de tekst ‘Special Death Care’ hardop voor. ‘We hebben het geflikt’, dat was wat hij zei terwijl we elkaar vriendschappelijk in de armen vlogen. ‘De ouders en de hele school heeft afscheid kunnen nemen van het slachtoffertje. Een open kist’!

Zonder dat ik er controle over heb, krijg ik weer even dat knikkende ‘ja’ gevoel. De film komt weer heel even voorbij, de stilte, de geur, de tissue, maar zeker twee mannen met gestrekte rug naast een lichaam. Twee mannen die beide inzien welke meerwaarde een reconstructie soms kan hebben.

Het is voor mij een bewuste keuze geweest om de verwondingen niet met jullie te delen. De ouders hoeven niet met details geconfronteerd te worden bij het lezen van dit artikel. De reden van het plaatsen van dit bericht, is het verzoek van de ouders om onder de aandacht te brengen, dat de goede samenwerking tussen de Forensische Opsporing en Special Death Care een hele positieve uitwerking heeft gehad op hun rouw verwerking.

Namens de ouders en de school ontvingen we een warm en oprecht ‘Dankjewel’

Details

Created: 18 January 2018

Altijd als de telefoon gaat, dan springen mijn sensoren aan. Razendsnel vliegt er van alles door mijn hoofd. Dingen zoals het tijdstip en eventuele afspraken die ik nog heb staan. Waarschijnlijk een gevoel die velen met me kunnen delen. Een simpel telefoontje zou je dag immers volledig op zijn kop kunnen zetten.

Donderdag was ook zo’n dag. Een dag waarin je wat plannen maakt om wat ondernemers te bezoeken en in de avond gezellig uit eten te gaan. Net op het moment nadat de plannen zijn uitgesproken trilt er iets op het aanrecht. Even denk ik aan soort kortsluiting, maar realiseerde me vrij snel dat ik vergeten was om het geluid van mijn telefoon aan te zetten.

Ik zie in mijn display een telefoon nummer die ik niet herken. Dat maakt het heel eventjes extra spannend, want op dit moment weet ik dus niet naar welke regio ik misschien mag afreizen. Aangezien ik internationaal werk zou het over ver kunnen zijn. Stiekem is het voor vandaag een opluchting als ik een bekende stem aan de andere kant van de lijn hoor. Een stem met accent verbonden aan de regio waarin ik woon.

‘Edwin heb je tijd om ons te helpen’? Eigenlijk hoef ik niet na te denken en antwoord volmondig met een opgewekt ‘natuurlijk’. Op dit moment geen idee waarmee, maar deze ondernemer belt echt niet voor een vervuild laken. ‘Wij zijn hier bij een familie, vader is plotseling overleden en laat een demente vrouw en 3 zoons achter. Het is allemaal een beetje gecompliceerd omdat mevrouw niet alles meer begrijpt’.

Een beetje gek, maar zonder dat je de situatie of de familie kent, maak je toch een soort voorstelling van zaken. Je beeld je in hoe ze wonen en gebaseerd op niks zat die dementerende vrouw in mijn gedachten in een rolstoel. Niet zo’n elektrische, maar een rolstoel uit de jaren 80. Het huisje is denkbeeldig een aanleun woning, behorend bij een modern verzorgingstehuis.

Als ik eenmaal het adres heb opgeschreven, zit ik doorgaans binnen een half uur in de auto op weg naar de aanvrager. Wat ik nodig heb voor onderweg zijn wat slappe speculaas koekjes en koffiepoeder om een bakje koffie te kunnen zetten. Gemiddeld genomen zijn de meeste oproepen anderhalf uur rijden voor dat ik aankom op het opgegeven adres en in die tijd snoep ik graag iets.

Een beetje verbaasd was ik toen bleek dat er helemaal geen sprake was van een verzorgingstehuis, aanleun woning of rolstoel. Niets van dat. Een grote boerderij met bloemrijke oprijlaan, een vrolijke maar veel te dikke hond. Een hond die meer heeft van een bijzet tafeltje, dan van een gevaarlijke boef. Aangezien het vrij normaal is in deze omgeving om achterom te komen, rijd ik de wagen -over de met rode steentjes gemaakte inrit- naar achteren.

Er zwaait een blauw/ groene deur open aan de achterzijde van de boerderij. Ik zie de uitvaartleider op me af komen, zijn hoofd staat op de blik ’zorgen’. Net voordat ik uit de wagen wil stappen, zie ik dat de ondernemer met zijn nieuw gepoetste schoenen in een verse hondendrol stapt. Ik schater het uit. Zijn blik ‘zorgen’ verandert in een blik van irritatie. ‘Man maak je niet druk’ roep ik met een stralende glimlach. ‘Het is maar poep…’

Het ijs was gebroken, de ondernemer ziet er de humor wel van in. Waarschijnlijk had hij het ook even nodig. Soms neemt de stress of onmacht de situatie over, een situatie waarin je denkt geen controle meer te hebben.

Eenmaal binnen ontmoet ik de echtgenote. Ze lijkt me helder. De 3 zoons zijn verdrietig en knijpen - terwijl ik ze condoleer- stevig in mijn hand. Ik vertrek een beetje mijn gezicht, want tegen een grote boeren hand is mijn hand niet zo goed bestand. We staan met z’n zessen op de deel. De deel is een ruimte waarin de tractoren en de machines staan opgesteld. De hond snuffelt met een kwispelende staart wat aan de schoen van de ondernemer.

Het wordt me langzaam duidelijk. De boerderij is nog in bedrijf en moeders begrijpt niet dat pa er tussenuit is gesneakt. Een van de zoons neemt me apart en fluistert in mijn oor dat moeders niet alles begrijpt. ‘Moeder is dement, ze denkt dat pa slaapt en heeft alvast zijn krant klaar gelegd. Pa is in dit huis geboren en overleden’. Ineens gaat de deur open en roept moeders een beetje boos: ‘Ik heur oe wel hoor, ie denkt zeker dak gek bin?’

Ik loop naar haar toe en sla een arm om haar heen. ‘Nee mevrouw, wij hebben het over uw man. Uw man is overleden, begrijpt u wat ik zeg? Hij leeft niet meer’. Heel even lijkt ze het te bevatten. Ze kijkt wat naar de grond, geeft de hond een aai over de bol en over haar wang stroomt een traan.

Dit zijn van die momenten waarop ik alles uit de kast haal om het zo mooi mogelijk te laten verlopen. Mijn ogen speuren de deel af, op zoek naar een compromis. Hoe kan ik deze mensen extra helpen? Het is een oudere man, in dit huis geboren en overleden. Voor de achterblijvers is het belangrijk dat ze de tijd krijgen om afscheid te nemen.

In de tijd dat ik met de nabestaanden in gesprek ben, is de uitvaartondernemer wat op de achtergrond gebleven. Bij het zien van een tractor op de deel krijg ik een idee. Zonder te twijfelen gooi ik het in de groep. ‘Wat zou u er van vinden als we de tractor naar buiten rijden en mijn mobiele unit weer naar binnen rijden’? Het idee hierachter is dat hij pas uit dit huis hoeft op de dag van de uitvaart. Hier geboren, hier overleden, maar ook in huis verzorgd. Misschien helpt het moeders te begrijpen.

Helemaal uit het niets komt er vanuit moeders een opmerking die me wederom aan het denken zet. ‘Pa had een hekel aan kou, als hij hier naar de deel moet, dan moet hij zich warm kleden’. Ik neem heel even de ondernemer apart en vraag of thanatopraxie bespreekbaar is. Thanatopraxie is een behandeling waarbij we bloed vervangen door chemicaliën en zo in vele gevallen de overledenen ongekoeld kunnen opbaren.

Ik neem de zoons even apart. De ondernemer neemt de vrouw mee naar de keuken. Bij het betreden van de keuken zie ik dat hij de randjes van zijn schoen probeert af te vegen aan de mat. Opnieuw begin ik te grinniken.

Eerlijk en duidelijk leg ik uit aan de zoons welke opties ik kan aandragen en bespreek de thanatopraxie behandeling.  Mijn wagen is er volledig voor uitgerust om een thanatopraxie  behandeling op locatie te kunnen doen. Geen moment wordt er getwijfeld. Ze stemmen in met het plan om de tractor te verplaatsen en de voormalige ambu op de deel te rijden. Omdat het contact soepel verloopt vraag ik om zelf de tractor naar buiten te mogen rijden. Het zijn leuke herinneringen aan vroeger, een boerderij, werken met groot materiaal en stinken naar lekkende diesel.

Als de wagen op zijn plek staat sluiten de zoons de grote lompe deuren van de deel. Samen met de zoons halen we pa uit bed en met de brancard rijden we hem de gele wagen in . Een van de zoons grapt dat pa nog nooit eerder een gele tractor heeft gehad. Zijn grap maakt de sfeer ontspannen en een goed gevoel bekruipt me.

Ik sluit me op in de wagen en start de behandeling die in totaal ongeveer 2,5 uur in beslag gaat nemen. De uitvaartleider bespreekt in de tijd die ik nodig heb alvast de uitvaart en de kaarten. Aansluitend wordt het bed opgemaakt. Het bed waarop vader straks ongekoeld opgebaard gaat worden.

Terwijl ik bezig ben met de behandeling hoor ik telkens snuif geluiden rondom de wagen. Er schiet van alles door mijn hoofd. Een losse koe, ratten, muizen of zou moeders uit de keuken zijn ‘ontsnapt’? Ik besluit niet langer te wachten en open een deur van de wagen. Kwispelend staat daar dat bij zet tafeltje. Een hond die me aan de honden van mijn moeder doet denken. Lief, maar altijd te dik.

Bij het open doen van de deur probeert de hond in de wagen te komen. Zijn stijve gewrichten maken het onmogelijk om naar binnen te klimmen. Heel even twijfel ik, maar daarna besluit ik de hond te helpen. Ik doe mijn schort af, trek mijn witte jas uit en til de hond in de wagen. De tafel waarop de overledene ligt laat ik zakken. Snuffelend en kwispelend loopt de hond door de wagen. Er bereikt mij een emotioneel moment, zouden dieren werkelijk voelen wat er aan de hand is?

Met een beetje piepende geluiden staat hij naast zijn baasje. Zoals elke dierenliefhebber zou doen, begin ik tegen de hond te praten. Hij begrijpt het vast niet, maar ik vertel dat zijn baasje is overleden. Met een lik over het gezicht van de overledene verlaat de hond de wagen. Een moment waarvan mijn nekharen spontaan overeind gaan staan.

Ongeveer 3 uur later ligt vader op zijn eigen bed. Keurig gekleed in een warme trui en een dikke ribbroek op een kleine kamer. Moeders wordt begeleid door haar zoons. Als ze naast zijn bed staan begint moeders een heel verhaal te houden. Over hoe lief haar man was, hoe hard hij werkte en dat ze hem zal missen. Een van de zoons trekt het niet zo best. Hij verstopt zijn tranen, verbijt zijn lippen terwijl zijn handen trillen. ‘Ook mannen mogen huilen’ zeg ik tegen hem. Hij pakt me met zijn stevige handen veel te hard vast en schud me bij de schouders heen en weer.. Tranen rollen over zijn wangen, hij kijkt me aan en zegt dat hij eeuwig dankbaar is.

Terug in de keuken hangt een geur van verse koffie. De hond ligt voor de kachel op een kleedje, alsof er niets is gebeurd en alles de normaalste zaak van de wereld is. Moeders zet zeven kopjes op tafel en begint de koffie in te schenken. Ik zie de ondernemer verbaasd kijken. Zeven kopjes, dat is er eentje te veel. Als ze de koffie kan terug zet op het hitte plaatje, kijkt ze naar haar zoon en zegt: ‘Roep ie ons pa? Hij het nou lang genog sloapen’.

Details

Created: 15 January 2018

‘Wat is het ergste dat u heeft mee gemaakt?’. Een vraag die regelmatig aan mij gesteld wordt. Het maakt niet uit waar ik op dat moment ben, Limburg, Noord-Holland of Friesland. Overal zijn er wel mensen geïnteresseerd in wat ik mee maak. Iemand die me kent weet dat mijn ogen dan gaan stralen, want ik vertel graag over mijn vak. Het gaat je al snel een uurtje extra kosten, want ik ben niet zomaar uitgesproken.

Eerlijk gezegd weet ik niet zo snel te bedenken wat nu eigenlijk het ergste is. Denk ook niet dat dat zo veel uit maakt. Er zijn in de loop der jaren vele dingen in de uitvaart veranderd. Zo ook de technieken om iemand op te kunnen baren. Ik denk dat ik met mijn concept de laatste jaren een positieve bijdrage heb kunnen leveren. Het assisteren van uitvaart ondernemers, justitie en nabestaanden. Het maakt voor mij niet uit wie er belt, als ik kan helpen, dan doe ik dat. De vrijheid van ZZP zijn, onafhankelijk en neutraal.

De voormalige ambulance waarmee en waarin mijn werkzaamheden uitvoer, wordt steeds meer geaccepteerd. Natuurlijk begrijp ik dat de wagen best geel, groot en opzichtig is, maar waardeer me om wat ik kan. Uitvaartondernemers rijden met vlaggetjes, een politie auto met striping, en ik rijd in een gele bus. Allemaal om een mooi stukje dienstverlening te kunnen bewerkstelligen.

Ik wil iedereen bedanken die mij in de afgelopen 2 jaar heeft ingezet om nabestaanden te kunnen helpen. Ook de komende jaren blijf ik mijn kennis delen, zet ik mijn werkzaamheden voort en help ik eenieder die het wil om een waardig afscheid te realiseren.

Een oprecht dankjewel!

Details

Created: 27 December 2017

Thanatopraxie is een moeilijk woord om uit te spreken en de praktijk blijkt het vaak nog moeilijker om het uit te leggen. Veel mensen wijken uit naar het woord balsemen of lichte balseming. Met regelmaat wordt Special Death Care gevraagd om deze behandelingen uit te voeren. Een thanatopraxie behandeling is een behandeling waarbij het bloed van de overledene wordt vervangen door een andere vloeistof. Dit kan zijn om een overledene cosmetisch op een betere kleur te krijgen, maar ook omdat bijvoorbeeld de uitvaartleider de nabestaanden een mogelijkheid wil bieden om de overledene ongekoeld op te baren.

Als ik wordt ingezet om deze behandeling uit te voeren, dan ga ik eerst in gesprek met de nabestaanden. Het komt zelfs voor dat ik eerst een 'voor gesprek' aan ga met de patiënt die terminaal is en die wil gaan kiezen voor een thanatopraxie behandeling. In mijn hoofd is het namelijk uitermate belangrijk dat de patiënt of nabestaanden op een juiste manier worden ingelicht voordat ze een keuze gaan maken. Een keuze die past bij hun gevoel en het gevoel waarvan ze denken dat het beste bij de overledene past.

Met regelmaat zie ik grote verbazing bij nabestaanden als ik eerlijk vertel wat thanatopraxie nou eigenlijk is. 'Zie het als een soort nier dialyse, waarbij we vloeistof door het lichaam spoelen. Om dit te kunnen doen moeten we ingrijpen in het lichaam. Eén of meerdere slagaders worden geopend om de vloeistof te injecteren. U begrijpt..... het heeft helemaal niets met insmeren van het lichaam te maken'.

Want hier gaat het vaak fout. Een uitvaartleider die niet eerlijk en open verteld wat thanatopraxie is, zou de familie een keuze kunnen laten maken waarvan ze spijt krijgen. Test het eens binnen je eigen kennissen kring en vraag eens wat balsemen is. Ik schat dat 80% begint over insmeren, terwijl ze met hun handen en armen de beweging maken alsof ze crème over hun armen smeren. Begrijp je de verontwaardiging en de teleurstelling bij de nabestaanden als ze tijdens de verzorging zien dat er ineens in hun dierbare is gesneden?

Nee, insmeren is niet voldoende om een overledene ongekoeld op te kunnen baren. Daar komt echt iets meer bij kijken. Een behandeling kost circa 2 uur intensief bezig zijn, weten wat je doet, geconcentreerd vloeistof injecteren om het beste resultaat te behalen. Kennis, juiste vloeistof keuze, goed gereedschap en ervaring zijn ingrediënten die een opbaring positief kunnen beïnvloeden. Laat een thanatopracteur in gesprek gaan met de aanvrager. Een thanatopracteur stelt de juiste vragen, geeft tips en denkt mee om samen een zo goed mogelijke opbaring te realiseren. Medicijn gebruik, doodsoorzaak, postuur, conditie van het lichaam, het zijn allemaal factoren die de keuze kunnen beïnvloeden.

Indien je van jezelf weet dat je onvoldoende kennis hebt over deze behandeling, zou ik je adviseren je eerst in deze materie te verdiepen alvorens het bij de families bespreekbaar te maken.  Indien je denkt er veel vanaf te weten, laat je dan eens testen door een thanatopracteur. Zo voorkomen we teleurstelling.

Details

Created: 28 November 2017

Ik had er al iets over gehoord, de geruchten gingen al rond via de app. ‘Heb je het al gehoord, er schijnt zich iemand van het leven te hebben beroofd. Weet jij meer?’ Terwijl ik dit lees vraag ik me in mijn hoofd af waarom een mens zo in elkaar zit, dat nieuwsgierigheid sommige drempels kunnen verlagen. Wat maakt het je beter om te weten of er iemand zelfmoord heeft gepleegd?  Waarom wordt de drang om het te weten zo groot dat ik er appjes over moet ontvangen.

Ik klik de app zonder te beantwoorden weg en vervolg mijn weg richting huis. Het is al weken nat buiten, de smalle binnenwegen maken er het door de bieten campagne niet beter op. Modder maakt de berm zacht en de regen zorgt er voor dat ik straks weer de wagen kan wassen. Net voordat ik de oprit op draai, toetert er een wagen. Ik schiet een beetje in de lach en denk aan wat me ooit verteld is door een goede vriend. Het leuke van een toeter is dat –zonder dat je de persoon ziet- vaak al weet of het een vriendelijk gebaar is, of iemand in de stress, boos of kwaad. Een eentonige klank, die aan de manier van gebruik laat weten hoe de ander zich voelt.

Er gaan drie dagen voorbij zonder dat ik terug denk aan de app over de zelfdoding. Een bericht rechtstreeks van een familie herinnert me weer terug aan de vraag of ik meer weet. Het bericht die ik ontvang is warrig en begrijp niet helemaal wat er wordt bedoeld. Iets met zelfdoding, een gezicht die beweegt en een vriezer. Ik twijfel geen seconde en besluit het nummer te bellen. Eigenlijk voordat de telefoon is over gegaan wordt er opgenomen met een zacht ‘Hallo’.

Nadat ik verteld heb wie ik ben, hoor ik het verhaal aan. Een huilende moeder vol verdriet verteld me dat haar dochter 3 dagen geleden is gevonden in de schuur. Ze had zich zelf van het leven beroofd en de buurman had haar gevonden. Vol aandacht laat ik haar het verhaal doen, luisteren wat er is gebeurd, maar zeker luisteren en proberen uit te zoeken waarom ze me benaderd. Om me beter te concentreren zet ik de muziek wat zachter, druk de telefoon dichter tegen mijn oor en luister vol aandacht.

De dame aan de andere kant van de lijn vervolgt haar verhaal. ‘Het was een lieve meid, maar ze had zo veel problemen, ze heeft voor de zelfdoding nog afscheid genomen van haar paard’. Omdat het gesprek niet daar komt waar ik naar toe wil stel ik de vraag maar iets directer. ‘Mevrouw, wat is de reden dat u mij heeft benaderd’? Ze raakt volledig overstuur en geeft de telefoon aan haar man. Hij komt direct ter zake. ‘We denken dat haar gezicht beweegt, maar dat zou niet kunnen want ze is al zeker 4 dagen dood. Nu wil de uitvaartleider haar naar de vriezer brengen, maar we willen haar tegen beter weten in graag thuis houden. Het is ons meisje’.

Dit zijn van die momenten die er ook bij mij even in hakken. Je voelt het verdriet van de ouders en tegelijkertijd de wanhoop van hun dochter. Mijn hersenen schakelen snel, zeer snel. Zelfdoding, paard, schuur en een bewegend gezicht. Eigenlijk kan dat maar 1 ding betekenen….. Maden.

Subtiel probeer ik uit te leggen dat ik de overledene zou moeten zien om een oordeel te kunnen geven over de mogelijkheden die ik zou kunnen bieden. Ik leg uit dat ik met een grote gele auto kom, met de tekst Special Death Care. Hij aarzelt geen moment en zegt dat dat de reden is dat ze rechtstreeks contact met me hebben gezocht. ‘U bent onze laatste hoop’ zegt hij met een bibberende stem.

Een uur later zit ik bij de familie aan tafel. De gespannen sfeer is voelbaar, je ruikt de dood in het huis. Een geur die je leert herkennen als je lang in het vak zit. Als ik het huis goed observeer zie ik hier en daar een blauw/ groene vlieg. Het bevestigt mijn vermoeden dat het waarschijnlijk gaat om maden die het gezicht kunnen  laten bewegen. Tijdens het gesprek staat de moeder op, loopt naar een kastje in de keuken, trekt een lade open en komt met een stuk verfrommeld stuk papier. ‘Dit is wat de politie heeft gevonden’ en geeft me het stukje papier. Rillingen gaan even over mijn rug omdat ik drommels besef dat het gaat om de afscheidsbrief.

In de riante woonkamer zie ik een witte kist. ‘Zou ik naar haar toe mogen’ vraag ik met duidelijke stem. De zakelijke kant komt bij me naar boven. Even het emotionele aan de kant, duidelijk communiceren, kijken of je wordt begrepen. Geen onzin, recht doorzee aangeven wat je voor de nabestaanden kunt betekenen. Een knikkend gebaar van moeder geeft me de bevestiging dat ik naar de kamer mag gaan.

In de witte kist ligt een jonge vrouw. Ook hier kijk ik vak-technisch naar de dingen die ik zie en ruik. Ingedroogde neus, ingedroogde vingers, blauw hoofd , groene waas rondom haar mond en wit suiker korrelige structuur in de ooghoeken en neus gaten.  Het is me duidelijk. De ontbinding is ingezet en het bewegen van het gezicht zijn maden die onderhuids aanwezig zijn.

Alles begint in te dalen en krijgt een plekje in mijn hoofd. Ze is op dit moment niet meer toonbaar maar de familie wil haar zo lang als het kan bij haar houden. Het advies van de uitvaartondernemer haar naar een vriezer te brengen begrijp ik, maar dat is niet de wens van de familie. De wens is haar thuis te houden en daar zet ik me dan volledig voor in.

Omdat ik de uitvaartleider goed ken, besluit ik contact te zoeken. Ik leg aan haar uit wat mijn bevindingen zijn, en dat ik volledig begrijp waarom ze heeft voorgesteld haar uit huis te halen. Op de vraag waarom ze geen bodyseal heeft voorgesteld aan de familie ontstaat een stilte van enkele seconden. ‘Bodyseal zeg je? Je bedoelt een bodybag?’ Het wordt me duidelijk dat ze niet volledig op de hoogte is van de technieken die ik de familie aan kan bieden. ‘Bodyseal is het lucht dicht en vloeistof dicht verpakken (sealen) van een lichaam. Je kunt haar dan niet meer zien, maar ze kan wel thuis blijven. Dit is immers wat de familie wenst. Ik kan dit thuis voor de familie doen’.

Omdat de uitvaartleider niet volledig op de hoogte is van deze techniek, besluit ik zelf te gaan overleggen met de familie. In alle rust ga ik het gesprek aan met beide ouders. De buurman heeft zich bij het gesprek gevoegd en steunt de vader door zijn hand op de schouder te leggen. Als duidelijk wordt dat ze thuis kan blijven, ontstaat er een volledig andere sfeer. Je ziet het aan de gezichten, het gedrag en de manier waarop er wordt gesproken dat er rust is gekomen. Een rust die lijkt alsof er iets is gewonnen.

Nadat de bodyseal is uitgevoerd leg ik alvast de deksel op de kist. Ik vraag of de ouders misschien zelf de kist willen sluiten door de knoppen in de kist te draaien. Een symbolische manier om afscheid te nemen. Even wordt ik week bij het zien dat ook de buurman een knop in de kist mag draaien. Ik verneem dat mijn zakelijke kant weer richting de emotionele kant gaat. Juist deze combinatie –het zakelijke gecombineerd met het emotionele- maakt dat ik het werk zo graag mag doen.  

Details

Created: 16 November 2017

De klinische les vandaag 16 november 2017 in de aula van Damwâld was een leerzame ochtend. Meer dan 30 personen die altijd klaar staan voor de laatste verzorging werden bijgeschoold door Edwin Spieard van Special Death Care. Hij is ervaren in datgene waar de basisverzorging niet meer voldoende is. Zijn ervaring is oa bij ziekenhuizen, MH17, mensen met zelfdoding en verminking, rampenteam Duitsland etc opgedaan.
Als men een thuisopbaring wil kan er heel veel geregeld worden. Dat bleek vanmorgen ook wel uit zijn verhaal.
Samen met uitvaartzorg Zeilinga, Marjanna uit Dokkum en Edwin van Special Death Care werd een boeiende ochtend georganiseerd. Vele vragen kregen antwoorden en veel informatie is weer opgeslagen voor de komende tijd. De groep afleggers in de regio Noord-Oost Fryslan is weer bijgeschoold

(ingezonden stuk en met toestemming geplaatst)